Jerzy Pniewski Colloquium
2006/2007 | 2007/2008 | 2008/2009 | 2009/2010 | 2010/2011 | 2011/2012 | 2012/2013 | 2013/2014 | 2014/2015 | 2015/2016 | 2016/2017 | 2017/2018
2009-06-15 (Monday)
Sali Duża Doświadczalna (SDD), Hoża 69 at 16:30 
pan Wiktor Niedzicki (dziennikarz radiowy i telewizyjny)Wróg czy przyjaciel ? - dziennikarz w promocji fizyki
Czy media pomagają w popularyzacji fizyki? Zdaniem wielu naukowców są jedynie przyczyną pomyłek i uproszczeń. Czego zatem oczekujemy od dziennikarza? Jakie ma być jego przygotowanie i nastawienie do osiagnięć nauki. W jaki sposób powinien prezentować fizykę? Kto w takiej sytuacji jest ważniejszy - profesor, czy widz? 500 telewizyjnych programów "Laboratorium" to prawie 500 prób promocji fizyki. Co wynika z tych doświadczeń? Czy wymagania odbiorców zmieniają się? Jak najlepiej dotrzeć do dzisiejszych widzów? Co pozwala lepiej przekazać wiedzę: widowisko czy wykład uczonego? Jak wiadomo, każdy wybuch przyciąga uwagę, wzory odpychają odbiorcę. Czy należy zatem wybrać zabawę fizyką, czy też lekcje w szkole. Jakie problemy towarzyszą popularyzacji fizyki? Autor postara się przedstawić niektóre doświadczenia dziennikarza. Będzie także mowa o podstawach komunikacji w praktyce. Ponadto między innymi: jak wykorzystać plotkę i internet? - czyli współczesne problemy upowszechniania fizyki.
2009-05-25 (Monday)
Sali Duża Doświadczalna (SDD), Hoża 69 at 16:30
prof. dr hab. Didier Sornette (ETH Zurich)Black Swans, Dragons and Predictions: Diagnostics and Forecasts for the World Financial Crisis
Extreme fluctuations or events are often associated with power law statistics. Indeed, it is a popular belief that "wild randomness" (to use a term proposed by Mandelbrot) is deeply associated with distributions with power law tails characterized by small exponents. In other words, power law tails are often seen as the epitome of extreme events. Here, we document in several systems that there is life beyond power law tails: power laws can be superseded by "dragons", monster events that occur beyond the power law tail. Dragons reveal hidden mechanisms that are only transiently active and that amplify the normal power law fluctuations. We will present evidence of the dragon phenomenon on the statistics of financial losses, hydrodynamic turbulence, material rupture, earthquakes, epileptic seizures, and cyber risks. The special status of dragons open a new research program on their predictability, based on the hypothesis that they belong to a different class of their own and express specific mechanisms amplifying the normal dynamics via positive feedbacks. We will present evidence of these claims for the predictions of material rupture, earthquakes, financial crashes and epileptic seizures. The dragon approach allows us to understand the present World financial crisis as underpinned by two decades of successive financial and economic bubbles. We will demonstrate how market risk management can be enlarged by combining strategic, tactical and time-varying risk analysis.
2009-04-27 (Monday)
Sali Duża Doświadczalna (SDD), Hoża 69 at 16:30
prof. dr hab. Aleksander Filip Żarnecki (IFD UW)Nasz kawałek nieba
Tematem referatu będzie eksperyment "Pi of the Sky" poszukujący błysków optycznych towarzyszących błyskom gamma (GRB). W pierwszej części przedstawione zostaną w skrócie tematyka badawcza projektu, działająca obecnie aparatura prototypowa oraz zaobserwowany przez nią rekordowy błysk GRB080319B. W drugiej części postaram się odpowiedzieć na pytanie, dlaczego fizycy czaąstek elementarnych zdecydowali się na realizację takiego projektu, przedstawione także będą plany na bliższą i dalszą przyszłość.
2009-03-16 (Monday)
Sali Duża Doświadczalna (SDD), Hoża 69 at 16:30
dr Marcin Stolarski (CERN)"Kryzys spinowy" - 20 lat później
Spin od początku nastręczał fizykom trudności. Nie inaczej jest kilkadziesiąt lat po jego odkryciu. Proton, fermion o spinie 1/2, ma wewnetrzną strukturę - jest zbudowany z kwarków (spin 1/2) i gluonów (spin 1). W najprostszym modelu jego spin jest wynikiem złożenia spinów trzech tzw. kwarków walencyjnych. Fizycy musieli jednak rozstać się z tą prostą ideą. Jak to się często zdarza, powodem był niespodziewany wynik pomiaru, którego nie dało się zinterpretować w ramach tego modelu. W 20 lat od zaistnienia "kryzysu spinowego" chciałbym przedstawić, jak rozwinęła się ta dziedzina wiedzy, czego się nauczyliśmy a co nadal stanowi zagadkę. Przedstawię techniki pomiarowe fizyki spinowej wysokich energii. Krótko wspomnę też o doświadczeniach wykorzystujących spin do poszukiwania śladów istnienia cząstek jeszcze nieodkrytych.
2009-01-12 (Monday)
Sali Duża Doświadczalna (SDD), Hoża 69 at 16:30
dr hab. Paweł Olko (Instytut Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie)Radioterapia protonowa - projekt Narodowego Centrum Radioterapii Hadronowej
Wiązki protonów o energiach 60 - 250 MeV stosowane są z powodzeniem do radioterapii nowotworów, m.in. czerniaka gałki ocznej. W radioterapii dąży się do podania zalecanej dawki promieniowania na leczoną objętość i minimalnej na zdrowe tkanki. Dzięki zjawisku piku Bragga, wiązkę protonów można doskonale ogniskować na leczonym obszarze. W ostatnich latach nastąpił ogromny postęp w tej dziedzinie dzięki wprowadzeniu dedykowanych akceleratorów, stanowisk z obracanym ramieniem i wiązkami skanującymi. Produkowane w tkance b^+ izotopy ^11 C, ^15 O umożliwiają weryfikację miejsca podania dawki, z wykorzystaniem techniki Pozytonowego Tomografu Emisyjnego (PET). Klinika Okulistyki i Onkologii Okulistycznej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie wspólnie z Centrum Onkologii Oddział Kraków i IFJ PAN przygotowały w Bronowicach stanowisko do protonoterapii oka, bazując na wiązce protonów o energii 60 MeV z cyklotronu AIC-144. Przyjęcie pierwszych pacjentów jest planowane połowie 2009 roku. W roku 2013, z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, w ramach projektu Narodowego Centrum Radioterapii Hadronowej, zakupiony zostanie dla IFJ PAN cyklotron o energii protonów 230-250 MeV, który umożliwi rozszerzenie radioterapii na guzy o głębokiej lokalizacji. Nowy cyklotron będzie też cennym narzędziem badawczym w zakresie fizyki jądrowej, radiobiologii i fizyki medycznej. W ramach konsorcjum Narodowego Centrum Radioterapii Hadronowej planuje się również budowę w Warszawie dedykowanej kliniki wykorzystującej w leczeniu wiązki protonów i jonów wegla.
2008-12-15 (Monday)
Sali Duża Doświadczalna (SDD), Hoża 69 at 16:30
prof. dr hab. Marek Stankiewicz (Instytut Fizyki UJ)Attosekundowe impulsy świetlne - nowe wyzwania
Wytwarzanie impulsów świetlnych o czasie trwania rzędu attosekund (1 as
2008-11-03 (Monday)
Sali Duża Doświadczalna (SDD), Hoża 69 at 16:30
prof. Stefan Pokorski (IFT UW)Nobel z fizyki 2008 – między przeszłością i przyszłością
Po krótkim przedstawieniu osiągnięć nagrodzonych Noblem, omówiona będzie rola tych idei dla przyszłych badań w fizyce oddziaływań elementarnych.