Breakthrough Prize in Fundamental Physics 2025
2025-04-07

W sobotę, 05.04.2025, w Los Angeles ogłoszono laureatów Breakthrough Prize in Fundamental Physics za rok 2025. Są nimi badacze z ponad 70 krajów zaangażowani w eksperymenty ATLAS, CMS, ALICE i LHCb. Są wśród nich fizycy z naszego Wydziału. Nagroda jest określana jako “Oscary Nauki”. Przyznaje ją kapituła w której skład wchodzą Huda Yahya Zoghbi (nominacja do nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny), Anne Wojcicki (obecna na liście 100 najbardziej wpływowych kobiet świata), Mark Zuckerberg (Meta) oraz Yuri Milner (Dyrektor generalny grupy DST Global o wartości 12 mld. dolarów). Podstawą przyznania nagrody były „szczegółowe pomiary właściwości bozonu Higgsa potwierdzające łamiący symetrie mechanizm generowania masy, odkrycie nowych silnie oddziałujących cząstek, badanie rzadkich procesów i asymetrii materia-antymateria oraz eksplorację natury na najkrótszych dystansach i w najbardziej ekstremalnych warunkach w Wielkim Zderzaczu Hadronów CERN”.
Kwota 3 milionów dolarów została przyznana eksperymentom ATLAS (1 milion dolarów); CMS (1 milion dolarów), ALICE (500 000 dolarów) i LHCb (500 000 dolarów) w uznaniu 13 508 współautorów publikacji opartych na danych LHC Run-2 opublikowanych do 15 lipca 2024 r. W porozumieniu z liderami czterech eksperymentów Fundacja Breakthrough Prize przekaże 100 procent środków z nagrody na rzecz CERN & Society Foundation. Środki te sfinansują stypendia doktorantom z instytutów członkowskich, którzy będą mogli poświęcić czas na badania w CERN.

Fizycy z naszego Wydziału biorą udział w pracach eksperymentu CMS od momentu jego powstania w 1992 roku. Liderem grupy badawczej, zajmującej się rozbudową detektora i analizą danych uzyskanych za jego pomocą jest dr hab. Marcin Konecki, prof. UW. Więcej informacji o aktywności Warszawskiej grupy eksperymentu CMS można znaleźć na stronie cms.fuw.edu.pl