Polityka półprzewodnikowa – rola i szanse dla UW
2025-06-25
Ministerstwo Cyfryzacji opublikowało strategiczny dokument „Polska w grze o przyszłość – polityka dla sektora półprzewodników 2025+”, który wyznacza kierunki rozwoju jednego z kluczowych obszarów technologii. Sektor ten jest intensywnie rozwijany na Wydziale Fizyki UW. Zespoły naukowe FUW prowadzą zaawansowane badania m.in. nad kwantowymi stanami światła, nanostrukturami półprzewodnikowymi oraz materiałami wykorzystywanymi w układach optoelektronicznych. Naukowcy z Wydziału Fizyki UW wzięli aktywny udział w konsultacjach społecznych dokumentu, wzbogacając krajową strategię rozwoju sektora półprzewodników o perspektywę środowiska akademickiego.
Półprzewodniki stanowią fundament współczesnych technologii. Ich projektowanie i produkcja należą dziś do priorytetów Unii Europejskiej, a rozwój sektora napędzają zarówno miniaturyzacja układów, jak i nowe materiały, zaawansowane procesy technologiczne oraz rosnące zapotrzebowanie na ich zastosowanie w energetyce, telekomunikacji czy technologiach kwantowych.
Fotoniczne układy półprzewodnikowe
Szczególne miejsce w dokumencie zajmują fotoniczne układy półprzewodnikowe – zintegrowane struktury, w których informacja przesyłana i przetwarzana jest za pomocą światła. To rozwiązania przyszłości dla szybkiej komunikacji, nowoczesnych sensorów czy technologii kwantowych. Polska, jak wynika z dokumentu Ministerstwa Cyfryzacji, dzięki ścisłej współpracy nauki z przemysłem, należy dziś do europejskich liderów w dziedzinie fotoniki scalonej w zakresie średniej podczerwieni. Technologia ta ma duży potencjał zastosowań m.in. w autonomicznych pojazdach, energetyce oraz zdalnej diagnostyce.
To obszar badań intensywnie rozwijany na Wydziale Fizyki UW. Wydział prowadzi zaawansowane badania nad właściwościami optycznymi i magnetooptycznymi nowoczesnych materiałów półprzewodnikowych opartych na CdTe, GaAs, GaN, perowskitami, czy dichalkogenkami metali przejściowych. Zespoły badawcze dysponują wiedzą i doświadczeniem w zakresie projektowania i charakterystyki struktur fotonicznych, mikrownęk optycznych, oraz rozwoju architektur neuromorficznych opartych na polarytonach ekscytonowych. Realizujemy prace zarówno o charakterze podstawowym, jak i aplikacyjnym, obejmujące m.in. rozwój emiterów pojedynczych fotonów, układów do komunikacji kwantowej, fotonicznych bramek logicznych i sensorów. Badania te prowadzone są w ramach Zakładu Fizyki Ciała Stałego i Zakładu Optyki Instytutu Fizyki Doświadczalnej FUW.
Uznanie dla UW i jego kadry naukowej
Uniwersytet Warszawski znalazł się w gronie kluczowych instytucji naukowych budujących krajowe kompetencje technologiczne – obok m.in. instytutów Sieci Badawczej Łukasiewicz (IMiF), CEZAMAT PW czy IWC PAN. Został również wymieniony jako jeden z liderów kształcenia studentów w dziedzinie półprzewodników – wspólnie z Politechniką Warszawską oraz politechnikami we Wrocławiu, Krakowie, Gdańsku i Poznaniu.
Warto podkreślić, że UW aktywnie uczestniczył w konsultacjach społecznych prowadzonych przez Ministerstwo Cyfryzacji. Stanowisko uczelni opracowali badacze naszego Wydziału: prof. dr hab. Adam Babiński i dr hab. Barbara Piętka, prof. UW.
Infrastruktura, centra kompetencji, edukacja – kierunki rozwoju
Dokument wskazuje szereg priorytetów, które bezpośrednio dotyczą środowiska akademickiego i naukowego. Wśród nich:
• rozbudowa infrastruktury badawczej i utworzenie centrów kompetencji, takich jak powstające Centrum Kompetencji Półprzewodnikowych InnoSemi, którego konsorcjantem jest UW,
• budowa krajowego systemu projektowania układów scalonych,
• uruchomienie pilotażowych linii produkcyjnych wspierających transfer technologii z laboratoriów do przemysłu,
• stworzenie parku technologicznego dedykowanego sektorowi półprzewodników – we współpracy uczelni z przemysłem,
• wzmocnienie systemu edukacyjnego poprzez programy stypendialne, staże przemysłowe, mentoring i współpracę międzynarodową.
Nowe możliwości dla studentów i młodych naukowców
Nowa polityka wyraźnie podkreśla znaczenie uczelni wyższych w kształtowaniu kompetencji kadrowych dla sektora półprzewodników. Przewiduje rozwój oferty dydaktycznej, uruchamianie nowych programów kształcenia, zacieśnianie współpracy z przemysłem oraz budowanie partnerstw międzynarodowych.
Dla studentów i doktorantów Wydziału Fizyki UW oznacza to nowe perspektywy rozwoju zawodowego – udział w programach stypendialnych, praktykach w sektorze technologicznym oraz projektach badawczo-rozwojowych realizowanych we współpracy z partnerami przemysłowymi i akademickimi w kraju i za granicą.
Więcej informacji na stronie.