Środowiskowe Seminarium Fizyki Atmosfery
sala 17 budynku przy ul. Pasteura 7,
dr Krzysztof J. Rudziński (Instytut Chemii Fizycznej PAN, Zakład Katalizy na Metalach)
Przemiany izoprenu w aspekcie sprzężeń zwrotnych w układzie atmosfera-biosfera-klimat
Izopren jest dominującym ilościowo niemetanowym węglowodorem emitowanym do atmosfery przede wszystkim ze źródeł biogenicznych. W fazie gazowej atmosfery ulega skomplikowanym przemianom chemicznym. Niektóre produkty tych przemian kondensują, tworząc wtórne aerozole atmosferyczne, inne rozpuszczają się w wodach atmosferycznych i ulegają dalszym przemianom, które także mogą prowadzić do powstawania aerozoli. Najnowsze badania wykazują, że izopren może reagować bezpośrednio na powierzchni aerozoli lub w roztworach wodnych, dając produkty, które wykrywano w próbkach prawdziwych aerozoli atmosferycznych. Powstawanie wtórnych aerozoli atmosferycznych, zarodków kondensacji chmur oraz związków makrocząsteczkowych podobnych do składników substancji humusowych można wpisać w pętle sprzężeń zwrotnych łączących ze sobą biosferę i atmosferę Ziemi. Utrwalone w czasie, sprzężenia takie mogą przenosić się na zmiany klimatu i migrację gatunków, a być może także na ewolucję gatunków. Rozumienie działania sprzężeń zwrotnych w układzie atmosfera-biosfera-klimat wymaga badań w punktach styczności chemii, fizyki i biologii takich, jak wzajemne wpływy mikrofizyki atmosfery i reakcji chemicznych, nierównowagowy i reaktywny transport międzyfazowy, wpływ śladowych składników atmosfery na fizjologię roślin.