Środowiskowe Seminarium Fizyki Atmosfery

W 1987 r. społeczność międzynarodowa podjęła bezprecedensowy wysiłek i uzgodniła w ramach tzw. Protokołu Montrealskiego szereg działań, których skutkiem miało być zredukowanie emisji freonów do atmosfery i innych substancji niszczących warstwę ozonową. Obecnie ugruntowany jest pogląd, że dzięki Protokołowi Montrealskiemu i jego późniejszym poprawkom, wprowadzającym dalsze ograniczenia w produkcji substancji szkodliwych dla ozonu, problem antropogenicznego niszczenia warstwy ozonowej został trwale rozwiązany i zainteresowanie ozonem stratosferycznym znacznie przygasło. W prezentacji przedstawiona zostanie własna statystyczne metoda pozwalające ocenić jak ustalenia Protokołu Montrealskiego wpłynęły na warstwę ozonową w strefie 30N-90N. Analizowano strefowe (w 5 stopniowych pasach szerokościowych) średnie miesięczne całkowitej zawartości ozonu z pomiarów satelitarnych z bazy danych SBUV(ver8.6) Merged Total Ozone data dla okresu 1979-2011 i średnie miesięczne dla obszarów 5 stopni(szerokość)x5stopni (długość) uzyskane z kombinowanych pomiarów satelitarnych i naziemnych w latach 1979-2012 – Bodeker Scientific O3 Data Base. Stwierdzono, że przestrzeganie ustaleń Protokołu Montrealskiego, prowadzące do zmniejszenie zawartości w stratosferze antropogenicznych substancji niszczących warstwę ozonową, generalnie przekłada się na zatrzymanie tendencji spadkowej O3, którą obserwowano w okresie 1979-1995. W pewnych rejonach od połowy laty 90-tych ubiegłego wieku obserwuje się nawet niewielkie zwiększenie grubości warstwy ozonowej. W ostatnich latach (po 2005 r.) pojawiła się zaskakujące silna tendencja spadkowa ozonu w sezonie letnim nad dużymi obszarami (rzędu miliona km2 powierzchni) w strefie 40-70N, w tym i nad Polską. Pokazano, że mechanizmy rządzące krótkookresowymi (o skali kilku lat) zmianami stratosferycznego ozonu nie zostały do końca poznane i potrzebne są dalsze systematyczne obserwacje i prace teoretyczne wyjaśniające zmienność ozonu.

Available only in Polish.