Wykład z cyklu "Zapytaj fizyka" - Particle Physics Show

We wtorek 23 września o godz. 18:00 w ramach cyklu „Zapytaj Fizyka” odbędzie się wyjątkowe widowisko popularnonaukowe „Particle Physics Show”, przygotowane przez studentów i naukowców z Uniwersytetu w Bonn. Współtwórcą i głównym koordynatorem spektaklu jest prof. Herbert Dreiner, specjalista w dziedzinie fizyki cząstek elementarnych.

Spektakl łączy teatr i naukę w niezwykły sposób: w jego trakcie dwójka młodych bohaterów wyruszy w fascynującą podróż w czasie, by odkryć tajemnice pochodzenia masy w fizyce cząstek. Podczas swojej przygody spotkają wybitnych fizyków w Anglii (1910), Ameryce (1950), Niemczech (1980), a na koniec przeniosą się do laboratorium CERN w Genewie (2012), gdzie będą świadkami historycznego odkrycia bozonu Higgsa w Wielkim Zderzaczu Hadronów (LHC). Podczas spektaklu zaprezentowanych zostanie 25 eksperymentów fizycznych, wykonywanych i objaśnianych na żywo na scenie.

Spektakl odbędzie się w sali 0.03 na Wydziale Fizyki UW, ul. Pasteura 5 (Warszawa).

Wydarzenie odbywa się w ramach Festiwalu Nauki. | Więcej

Czyniąc niewidzialne widzialnym: nowy sposób wytwarzania światła w nanoskali

Światło potrafi zaskakiwać. Udowodnili to naukowcy z Laboratorium Procesów Ultraszybkich Wydziału Fizyki UW oraz Instytutu Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych PAN. Zespół odkrył nowy efekt wzmocnienia emisji nanocząstek konwertujących energię w górę. Badacze wykazali, że jednoczesne pobudzanie tych struktur dwiema wiązkami promieniowania w zakresie bliskiej podczerwieni prowadzi do znacznego zwiększenia intensywności emisji. W szczególnych przypadkach wywołuje emisję światła widzialnego nawet wówczas, gdy żadna z wiązek wzbudzających nie wywołuje tego efektu samodzielnie. Odkrycie to otwiera drogę do wizualizacji promieniowania podczerwonego, wykraczającego poza zakres czułości standardowych detektorów. Wyniki badań, które mogą znaleźć zastosowanie m.in. w mikroskopii i technologiach fotonicznych, zostały opublikowane w renomowanym czasopiśmie „ACS Nano”. | Więcej

Silne pola elektromagnetyczne na Wydziale Fizyki UW

Wydział Fizyki UW jest członkiem międzynarodowego projektu LUXE, przygotowującego eksperyment w laboratorium Eu.XFEL w Hamburgu. Jego celem jest badanie zjawisk elektrodynamiki kwantowej (QED) w warunkach ekstremalnie silnych pól elektromagnetycznych. Jedną z poszukiwanych sygnatur jest kreacja dodatkowych par elektron–pozyton w wyniku zderzeń silnie zogniskowanej wiązki lasera o dużej mocy z wysokoenergetyczną wiązką elektronów. Kluczowym elementem planowanego eksperymentu będzie wysokiej gęstości kalorymetr ECAL-P, przeznaczony do precyzyjnego pomiaru energii i widma pozytonów. W jego projektowanie i budowę aktywnie zaangażowana jest warszawska grupa LUXE. W dniach 8–12 września 2025 r. na Wydziale Fizyki UW odbędzie się spotkanie współpracy eksperymentu LUXE oraz spotkanie robocze zespołu detektora ECAL-P. Organizacją wydarzenia zajmują się badacze z Zakładu Fizyki Cząstek i Oddziaływań Fundamentalnych: prof. dr hab. Aleksander Filip Żarnecki i dr hab. Grzegorz Grzelak. Autorem projektu i głównym wykonawcą mechaniki kalorymetru ECAL-P jest dr inż. Piotr Zbinkowski z Warsztatów Mechanicznych IFD.| Więcej

Nowa platforma fotoniczna opracowana przez polski zespół badawczy

Zespół naukowców z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, Wojskowej Akademii Technicznej oraz Institut Pascal przy Université Clermont Auvergne opracował nowatorską metodę wykorzystania cholesterycznych ciekłych kryształów w mikrownękach optycznych. Stworzona przez badaczy platforma umożliwia formowanie oraz dynamiczne przestrajanie kryształów fotonicznych z wbudowanym sprzężeniem spin-orbita (SOC) i kontrolowaną emisją laserową. Wyniki tych przełomowych badań zostały opublikowane w renomowanym czasopiśmie „Laser & Photonics Reviews”. | Więcej